Pranayama, yoga egzersizlerinin bir parçasıdır.
Yoganın sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için önemlidir. Yogadan farklı
egzersiz biçimlerinde de sıklıkla yinelenen doğru nefes metodu olan pranayama, tansiyonun
yükseldiği egzersiz zamanlarında ve vücuttaki basıncın arttığı spor
faaliyetlerinde kritik bir önem taşır.
Pranayama nefes egzersizlerinin günlük yaşamımızdaki önemidir. Bu bağlamda pranayama, dinamizm ve denge ile ilgilidir. Sağlıklı ve dengeli bir hayat için nasıl nefes almamız gerektiğini bilmemiz gerekir. Nefes alma biçimimiz vücudumuzu harekete geçirme konusunda etkilidir. Peki, pranayama nedir, pranayama teknikleri nelerdir?
Pranayama Nedir?
Sanskritçe bir
kelime olan Prana nefes anlamına gelir. Pek çok Hindu öğretisinde kullanılan
bir terim olarak bilinir. Tantra, tai chi, yoga gibi beden farkındalığının öne
çıktığı meditasyonlarda ve holistik öğretilerde bu kavram sıkça karşımıza
çıkar. Bu öğretilere göre bedenimize etki ve nüfuz eden şeyler yiyecek ve
içeceklerden ibaret değildir. Nefesimiz de yaşam enerjimize katkı sağlayan
besinlerden biridir. Doğduğumuz andan öleceğimiz ana kadar ara vermeden nefes
ile hayatta kalırız. Dolayısıyla nefes alıp verme alışkanlıklarımız oldukça
önemlidir.
Hayat enerjimiz ve yaşama sevincimiz prana ile yani nefesimizle bağlantılıdır. Bazı öğretilerde prananın bedenimizde doğru biçimde akmadığı zaman hastalıkların ortaya çıktığı düşünülür. Düzenli bir şekilde nefes almak beden ve zihin içerisinde dinamik bir akışın oluşmasına ön ayak olur. Pranayamanın ortaya çıkış şekli, inanç öğretilerini gösterse de modern tıpta da bu durumun pek çok karşılığı olduğu bilinir. Doğru bir şekilde nefes almak, akciğere vücudun gereksinim duyduğu oksijeni derin ve düzenli bir şekilde zihin ve beden sağlığımızı büyük oranda etkiler.
Pranayama Teknikleri Nelerdir?
Pranayamanın
nefes kontrolü için birçok tekniği vardır. Bilinen ana yöntemler ise aşağıdaki
gibidir.
Hiza
Beslenmesi: Doğru
nefes alırken düzgün bir pozisyonda olmak gerekir. Bedeni hizalamanın önemi
yadsınamaz bir gerçektir. Pranayama öğretileri bunu kabul eder. Asana adı
verilen beden duruşları yani pozlarla nefesin en derin şekilde alınabilmesi
için duruşlar yakalanmaya çalışılır.
Hareket
Beslenmesi: Nefesin
vücutta ilerleyebilmesi ve nefes alma kapasitesinin genişlemesi adına hareketli
bir hayat sürülmelidir. Beden hareket ettikçe gereksinim duyduğu nefes miktarı
ve nefes alma dürtüsü artar. Pranayama egzersizlerinde bu dürtüler kontrollü
bir şekilde yönetilir.
Fiziksel ve Ruhsal Beslenme: Yiyip içtiklerimiz, düşündüklerimiz yaşamımızı direkt olarak etkiler. Pranayama öğretilerinde prana yani nefes bir besin kaynağıdır. Diğer besinlerle koordineli olarak geliştirilmesi gereklidir. Pranayamanın doğru ve başarılı bir şekilde yapılması için ruhsal ve fiziksel besinlerin de sağlıklı olması gerekir.
Pranayama Çalışmasının Faydaları Nelerdir?
Pranayama
öğretisine göre, nefes egzersizleri, ruhsal şifa ve yaşam enerjisi bakımından
gereklidir. Bunun yanında modern tıp biliminin yanı sıra birçok bilim de nefes
alma biçimimizin bedensel veya ruhsal sağlığımızla bağlantısını kabul eder. Pranayama
faydaları aşağıdaki gibi sıralanabilir.
·
Nefes
alma kapasitesini artırma
·
Vücudun
farklı noktalarındaki hücrelere daha çok oksijen taşıma
·
Kalp
ve solunum problemlerini azaltma
·
Daha
enerjik hissetme
·
Sinir
siteminde iyileşmeler gözlemleme
· Stres, kaygı, depresyon gibi duyguları azaltma
